گرفتگی عصب

گرفتگی عصب چیست؟

گرفتگی یا گیر افتادگی عصب یک اصطلاح گسترده برای یک عصب محیطی فشرده ( اعصاب خارج از مغز و نخاع ) است. بافت هایی که اعصاب را احاطه کرده اند – مانند استخوان ها، رباط ها و ماهیچه ها – می توانند به آنها فشار وارد کنند و آنها را “فشرده” کنند. این معمولا علائمی مانند بی حسی ، گزگز و درد ایجاد می کند.

گرفتگی عصب یک علت پزشکی برای بیماری هایی مانند تنگی کانال نخاعی و رادیکولوپاتی و سیاتیک هست.

علائم گرفتگی عصب بسته به علت و شدت آن می تواند موقت یا طولانی مدت باشد. اکثر موارد با استراحت، داروهای بدون نسخه (OTC) و فیزیوتراپی قابل درمان هستند.

علت گرفتگی عصب

فشرده شدن اعصاب زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های اطراف – مانند استخوان‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌ها – به اعصاب فشار می‌آورند. تورم و التهاب بیش از حد نیز می تواند اعصاب را تحت فشار قرار دهد.

شرایط خاصی که می تواند منجر به فشار غیر طبیعی بر روی اعصاب شود عبارتند از:

• آرتریت روماتوئید : این بیماری باعث التهاب در مفاصل می شود که ممکن است به اعصاب مجاور فشار وارد کند.
• استئوآرتریت : آرتروز وضعیت “ساییدگی” است که غضروف مفاصل را تخریب می کند. همانطور که غضروف از بین می رود، استخوان های شروع به ساییدگی روی یکدیگر می کنند. بدن با رشد استخوان جدید پاسخ می دهد. خارهای استخوانی یا رشد بیش از حد استخوان معمولاً شکل می‌گیرند که می‌توانند روی اعصاب مجاور فشار بیاورند.
• آسیب : آسیب‌هایی که بر استخوان‌ها ، مفاصل، رباط‌ها یا ماهیچه‌ها تأثیر می‌گذارند می‌توانند به طور بالقوه منجر به گیرکردن عصب شوند – یا از بافت جابجا شده یا آسیب‌دیده یا تورمی که پس از آسیب ایجاد می‌شود.

 علل ستون فقرات گرفتگی عصب

• فتق دیسک
• تومورهای ستون فقرات
• تنگی کانال نخاعی
• شکستگی ستون فقرات

عوامل خطر گرفتگی عصب

• سن : افراد بالای 50 سال بیشتر دچار گرفتگی عصب می شوند – معمولاً به دلیل آرتریت و دژنراسیون مرتبط با سن.
• چاقی : اضافه وزن و چاقی یک عامل خطر برای بروز بیشتر گرفتگی عصب هست.
• بارداری : جنین در دوران بارداری فضایی را در بدن اشغال می کند و اندام ها و سایر بافت ها را به طرفین فشار می دهد. این می تواند منجر به گیر افتادگی اعصاب شود. وزن جنین و جفت نیز می تواند اعصاب را فشار دهد.
• حرکات تکراری : حرکات مکرر مفاصل می تواند باعث التهاب شود که منجر به فشار دادن عصب می شود. افرادی که مشاغل یا فعالیت های خاصی را با حرکات تکراری انجام می دهند (مانند تایپ کردن، کار در خط مونتاژ یا ورزش های خاص) بیشتر در معرض خطر هستند.

انواع فشردگی عصب

بر اساس عصب آسیب دیده، چندین نوع و دلایل برای گرفتگی اعصاب وجود دارد. اعصابی که از طریق دهانه های کوچک (به نام تونل یا کانال) در مفاصل عبور می کنند ، بیشتر در معرض خطر گرفتگی قرار دارند. تورم یا آسیب بافت به عصب فشار می آورد و علائمی را ایجاد می کند.

اعصاب فشرده شده در ستون فقرات

هنگامی که بافت های اطراف بر روی ریشه های عصب محیطی فشار می آورند (جایی که اعصاب محیطی از نخاع خارج می شوند)، می تواند باعث درد، بی حسی و گزگز در نواحی مختلف بدن شود. به این رادیکولوپاتی می گویند.

انواع مختلفی از رادیکولوپاتی بر اساس محل قرارگیری عصب تحت فشار در امتداد ستون فقرات وجود دارد :

• گردن : رادیکولوپاتی گردنی
• پشت قفسه سینه یا بالای کمر : رادیکولوپاتی قفسه سینه
• کمر : رادیکولوپاتی کمری و سیاتیک

انواع اعصاب فشرده شده در بدن

نمونه هایی از اعصاب فشرده در نقاط دیگر بدن عبارتند از:

• عصب مدیان در مچ دست : سندرم تونل کارپال
• عصب رادیال در آرنج : سندرم تونل رادیال
• اعصاب در قسمت پایین گردن و بالای قفسه سینه : سندرم خروجی قفسه سینه.
• عصب اولنار در آرنج یا مچ دست : گیر افتادن عصب اولنار
• عصب پوستی فمورال جانبی در ران : مرارلژیا پارستتیکا
• عصب پرونئال بالای ساق پا : سندرم تونل فیبولار
• عصب پودندال در ناحیه لگن: نورالژی پودندال
• عصب سیاتیک در باسن : سیاتیک و سندرم پیریفورمیس
• عصب تیبیال در مچ پا : سندرم تونل تارسال

همه اینها نمونه هایی از سندرم های فشردگی عصب هستند.

تجربه “خواب رفتن” اندام نیز نمونه ای از گرفتگی عصب است. این مختصرترین شکل گرفتگی عصب است. داشتن وضعیت نامناسب در حالت نشسته یا دراز کشیدن می تواند یک عصب را تحت فشار قرار دهد که به احساس گزگز یا بی حسی می دهد. مدت کوتاهی پس از اینکه از موقعیتی که باعث آن شده است خارج شوید از بین می رود.

یک گرفتگی عصب معمولاً باعث علائم پارستزی (احساس غیر طبیعی) می شود. این می تواند اینگونه باشد:

• سوزن سوزن شدن
• سوزش
• نیش زدن یا سوزن زدن.
• خارش
• بی حسی
• خواب رفتن
• درد

گیرافتادگی عصب می تواند باعث درد شود. این درد ممکن است تیز یا مبهم باشد. فشار متوسط ​​تا شدید به اعصاب ممکن است منجر به ضعف عضلانی شود.

از آنجایی که یک عصب می تواند حس را به بیش از یک قسمت از بدن را تامین کند، این علائم می توانند در نواحی مختلف بدن حس شوند، برای مثال، گرفتگی عصب سیاتیک در قسمت پایین کمر می تواند علائمی را در باسن، باسن و/یا ساق پا ایجاد کند.

 پزشک متخصص به صورت فیزیکی ناحیه مشکل و آسیب را بررسی و معاینه می کند. آنها به دنبال ضعف عضلانی می گردند، تغییرات در رفلکس ها را بررسی می کنند و در مورد احساسات مختلفی که احساس می کنید می پرسند.

در صورت لزوم، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها و بررسی ها را برای یافتنعلت مشکل توصیه کند:

• اشعه ایکس : اشعه ایکس می تواند تغییرات استخوانی را نشان دهد که ممکن است بر اعصاب تأثیر بگذارد، مانند تنگ شدن کانال نخاعی یا شکستگی.
• سونوگرافی : سونوگرافی ممکن است فشار عصبی یا آسیب به رباط های اطراف را نشان دهد.
• سی تی اسکن : سی تی اسکن تصاویر سه بعدی و جزئیات بیشتری از استخوان ها و بافت های نرم (مانند رباط ها) را نسبت به اشعه ایکس نشان می دهد.
• ام آر آی : MRI می‌تواند نشان دهد که آیا آسیب به بافت‌های نرم باعث فشردگی عصب می‌شود یا خیر.
• نوار عصب و عضله : الکترومیوگرافی (EMG) می‌تواند به تعیین اینکه آیا عصب آنطور که باید کار می‌کند یا خیر کمک کند. این به پزشک متخصص کمک می‌کند تا ببیند آیا علائم به دلیل فشار روی ریشه‌های عصب و یا خود عصب است یا این که نتیجه بیماری و علت دیگری است.

درمان گرفتگی عصب چیست؟

احتمالاً برای گرفتگی عصب نیازی به جراحی نخواهید داشت. در عوض، پزشک معالج ممکن است یک یا چند مورد از این درمان‌ها را برای درمان توصیه و تجویز کند:

• زمان و استراحت : برای بعضی از افراد علائم ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند.
• یخ و گرما : برای تسکین موقت، یخ و گرما را مانند هر ناحیه متورم اعمال بکار می رود.
• مسکن های بدون نسخه : استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ممکن است به علائم کمک کنند. NSAID ها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. برای مصرف ایمن این داروها حتما دستورات روی بروشور دارو و پزشک معالج را رعایت کنید.
• بی‌حرکتی عضو : بسته به ناحیه آسیب‌ و علت گرفتگی عصب، ممکن است پزشک استفاده از بریس را برای بی‌حرکتی آن ناحیه از بدن توصیه کند. این حرکت و دامنه حرکتی را محدود می کند تا زمان بهبودی عصب را فراهم کند. به عنوان مثال می توان به یک مچ بند برای مچ دست و یک یقه گردنی برای گردن اشاره کرد.
• کورتیکواستروئیدها : پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی مانند پردنیزون را برای تسکین درد و التهاب تجویز کند. اینها ممکن است داروهای خوراکی (که از طریق دهان مصرف می شوند) یا تزریقی باشند.
• فیزیوتراپی : حرکات کششی و ورزش های سبک می توانند به کاهش فشار روی اعصاب و تسکین درد جزئی کمک کنند. با پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست خود در مورد اینکه چه نوع تمریناتی برای نوع گرفتگی عصبی که تجربه می کنید بهترین است صحبت کنید.

زمانی که درمان غیرجراحی کمکی نکرده باشد، جراحی آخرین راه‌حل برای درمان عصب تحت فشار است. نوع جراحی بستگی به ناحیه و علت گرفتگی عصب دارد.

• وزن مناسب را حفظ کنید.
• تمرینات کششی انجام دهید تا عضلات خود را قوی و انعطاف پذیر نگه دارید.
• از نشستن یا دراز کشیدن در یک وضعیت برای مدت طولانی یا روی هم گذاشتن پاها برای مدت طولانی خودداری کنید.
• حرکات تکراری (مانند تایپ کردن) را مدیریت کرده و در فواصلی استراحت کنید.

گیر افتادگی خفیف اغلب با مراقبت در منزل، مانند استراحت و درمان خانگی برطرف می شود. اعصاب با فشار متوسط ​​ممکن است به مراقبت های پزشکی مانند فیزیوتراپی یا کورتیکواستروئیدها نیاز داشته باشند. گیرکردن شدید اعصاب – از جمله آنهایی که ناشی از شرایط مزمنی مانند تنگی نخاع هستند – ممکن است طولانی مدت باشد.

علائمی که نشان می دهد گرفتگی عصب من در حال بهبود است چیست؟

کاهش شدت علائم نشانه آن است که گرفتگی عصب در حال بهبود است. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد و علائمی که دیگر آنقدرها هم شدید نیستند.
• دردی که قسمت های کمتری از بدن را نسبت به قبل تحت تاثیر قرار می دهد.
• شدت و/یا تکرار کمتر شود.
• بهبود دامنه حرکتی مفصل درگیر
• بهبود قدرت عضلانی در ناحیه آسیب

بهبودی اعصاب ممکن است زمان ببرد. بدانید که کاهش علائم – حتی اگر اندک باشد – نشانه خوبی است. اگر علائم پس از چند هفته بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنم؟

اگر بیش از یک هفته علائم گرفتگی عصب را داشتید و با مراقبت های خانگی بهبود نمی یابند، به پزشک خود مراجعه کنید. آنها می توانند علت اصلی را تعیین کرده و درمان را توصیه کنند.

اگر درد شدید یا ضعف عضلانی ناگهانی دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.