تنگی کانال نخاعی کمری

تنگی کانال نخاعی کمر به باریک شدن کانال استخوانی که نخاع و اعصاب نخاعی از آن عبور می کنند گفته می شود و باعث فشار بر نخاع و اعصاب می شود. تنگی کانال نخاعی کمر می تواند ناشی از عواملی مانند افزایش سن، آرتروز، فتق دیسک یا آسیب های کمر باشد. علائم ممکن است شامل درد، ضعف عضلانی، گز گز در پا، بی حسی در ناحیه باسن یا مشکل در راه رفتن باشد.

علائم در حین راه رفتن یا ایستادن برای مدت طولانی افزایش می یابد، درد معمولاً زمانی کاهش پیدا می کند که بیمار در حال استراحت است، می نشیند یا به جلو خم می شود. تنگی کانال بیشتر افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد.

همه بیماران مبتلا به تنگی کانال کمر علائمی را بروز نمی دهند، تشخیص تنگی نخاع تنها زمانی انجام می شود که علائم یا نشانه هایی مرتبط وجود داشته باشد.

تنگی ستون فقرات کمر یکی از علل مهم ناتوانی در سالمندان است و مهم ترین علت جراحی ستون فقرات در بیماران بالای 65 سال است.

علت تنگی کانال کمر

• آرتروز
• اسپوندیلوآرتریت التهابی
• برآمدگی دیسک
• عفونت
• فتق دیسک
• تومور اولیه یا ثانویه نخاع
• پوکی استخوان
• روماتیسم مفصلی
• عفونت
• ناهنجاری های عروقی طناب نخاع

علائم تنگی کانال کمر

به طور کلی تنگی کانال نخاعی کمر به صورت درد تشدید شده با حرکت طولانی مدت، ایستادن و با خم شدن به عقب کمر ظاهر می شود و با خم شدن به جلو و استراحت تسکین می یابد.

لنگش نوروژنیک یکی از ویژگی های مهم تنگی نخاع کمر است، بیماران از درد یا ناراحتی که پس از طی مسافت معینی به باسن، ران و ساق پا منتهی می‌شود شکایت دارند، بنابراین منجر به ناتوانی عملکردی و کاهش ظرفیت راه رفتن می‌شود.

کمردرد ، بی حسی و گزگز در اکثر بیماران وجود دارد. بی حسی و سوزن سوزن شدن در تنگی نخاع کمر معمولاً کل پا را درگیر می کند و به ندرت تنها یک توزیع ریشه عصبی را شامل می شود. بیماران همچنین ممکن است گزارش دهند که رفتن به طبقه بالا آسان تر از رفتن به طبقه پایین است، زیرا پشت با بالا رفتن از پله ها به جلو خم می شود.

اگر بیماران با شروع جدید اختلال عملکرد روده یا مثانه، بی حسی، ضعف دو طرفه اندام تحتانی مراجعه کنند، ممکن است بیمار به سندرم دم اسبی مبتلا شده باشد.

همه بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی کمر علائمی را بروز نمی دهند، بنابراین اصطلاح تنگی کانال نخاعی به علائم درد اشاره دارد و نه به خود باریک شدن و تشخیص تنگی نخاع تنها زمانی انجام می شود که علائم وجود داشته باشد. این مشکل اغلب مربوط به افزایش سن است و بیشتر افراد بالای 40 تا 60 سال را مبتلا می کند.

تشخیص تنگی کانال کمر

تشخیص  تنگی کانال نخاعی توسط  متخصص ستون فقرات بر اساس شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی انجام می شود. علاوه بر این، تصویربرداری می تواند برای تایید تشخیص انجام شود. ابتدا تشخیص بالینی و حذف سایر تشخیص های افتراقی بر اساس  تاریخچه و سابقه پزشکی بیمار باید مورد سوال قرار گیرد و انجام شود.

پزشک متخصص علائم را زمانی که بیمار ستون فقرات را بیش از حد کشش می‌ دهد بررسی می ‌کند و عملکرد عصبی طبیعی (به عنوان مثال، احساس، قدرت عضلانی و رفلکس‌ها ) را بررسی می‌ کند.

رادیوگرافی معمولا اولین گام برای شناسایی تنگی کانال کمر است. با استفاده از سی تی اسکن یک مقطع کانال نخاعی ممکن است اثرات آسیب شناسی دیسک را نشان دهد.

بیماران مبتلا به تنگی اغلب دارای حساسیت کمر، کنار ستنون فقرات یا باسن هستند که معمولاً به تغییرات دژنراتیو زمینه ای، اسپاسم عضلانی و وضعیت نامناسب مربوط می شود.

معاینه عصبی معمولاً طبیعی است یا فقط ناهنجاری های ظریف مانند ضعف خفیف، تغییرات حسی و ناهنجاری های رفلکس را نشان می دهد. تست بلند کردن مستقیم پا و سایر علائم تنش عصبی معمولاً منفی است مگر اینکه همراه با فتق دیسک باشد.

تست استرس دوچرخه

در طول این آزمایش، بیمار ابتدا با حفظ گودی  کمر طبیعی، روی یک دوچرخه ثابت در وضعیت عمودی پدال می‌ زند. مسافتی که بیمار در مدت زمان معینی رکاب زده است ثبت می شود. بیمار برای بار دوم در حالت خوابیده پدال می بزند. مسافتی که بیمار رکاب زده است دوباره ثبت می شود.

اگر بیمار بتواند در حالت خمیده بیشتر از حالت عمودی رکاب بزند، تنگی ستون فقرات کمر نشان داده می شود.

تست تردمیل دو مرحله ای

این تست بر روی تردمیل ارزیابی می شود. هنگامی که بیمار روی تردمیل صاف راه می ‌رود، پشت او در حالت کشیده قرار دارد. مسافت پیاده روی در یک زمان مشخص ثبت می شود.

بیمار برای بار دوم روی تردمیل با شیب سربالایی راه می رود، یعنی در حالت خمیده راه می رود. مسافت پیاده روی در همان مدت زمان دوباره ثبت می شود. اگر بیمار در شیب سربالایی بیشتر از روی تردمیل مسطح راه برود، تنگی ستون فقرات کمر نشان داده می شود.

درمان تنگی کانال نخاعی کمر

درمان غیر جراحی

روش محافظه کارانه خط اول درمان برای تنگی کانال نخاعی کمر است. بسیاری از روش های درمانی را می توان در مدیریت تنگی نخاع استفاده کرد. برنامه های درمانی باید بر اساس علائم و شرایط هر بیمار تنظیم شود. تنگی نخاع به ندرت منجر به آسیب عصبی پیشرونده می شود، بنابراین ابتدا باید روش های غیر جراحی را امتحان کرد.

گزینه های درمانی محافظه کارانه شامل فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی خوراکی و تزریق استروئید اپیدورال است. بسیاری از درمانگران بر کشش و تقویت عضلات مرکزی تمرکز می کنند که می تواند منجر به اصلاح وضعیت و بهبود علائم شود.

فیزیوتراپی و توانبخشی

درمان محافظه کارانه می تواند یک گزینه مناسب باشد. نه تنها به دلیل عوارض ناشی از جراحی، بلکه به این دلیل که علائم خفیف درد تنگی کانال اغلب با فیزیوتراپی کاهش می یابد. همچنین مدیریت درمان پس از عمل ممکن است شامل آموزش، توانبخشی، ورزش و آموزش تثبیت باشد.

فیزیوتراپی با کاهش احتمال جراحی بیماران در عرض 1 سال همراه است، تفاوت معنی داری بین درمان محافظه کارانه و جراحی برای درد تا پیگیری 2 ساله وجود ندارد. از آن زمان به بعد، جراحی به فیزیوتراپی برای درد و ناتوانی ترجیح داده می شود.استراحت در رختخواب

برنامه های ورزشی مبتنی بر تمرینات کمر برای کاهش  گودی کمر انجام می شود. این راحت ترین وضعیت برای بیمار است زیرا علائم همراه با کاهش فشار در کانال نخاعی کمر کاهش می یابد. زانو ها و دو پا تا قفسه سینه در حالت خوابیده به پشت کشیده می شود، این وضعیت باید به مدت 30 ثانیه حفظ شود. در تمرین پا، بیمار باید پاها را به طور متناوب تغییر دهد. پیاده روی تردمیل آخرین مرحله این برنامه است.

 جراحی

روش جراحی با توجه به تفاوت های فردی در شدت، مزمن بودن و محل، نوع مناسب رفع فشار باید انتخاب شود. هیچ روشی نمی تواند تمام انواع تنگی را حل کند. اصل عمل جراحی دستیابی به رفع فشار عصبی است.

به استثنای موارد اورژانسی مانند سندرم دم اسب، مدیریت جراحی برای تنگی نخاع کمر معمولاً انتخابی است، زیرا هدف از درمان بهبود عملکرد و جلوگیری از اختلال عصبی است.